Lichaam en Geest

Het belang van mentale en emotionele processen bij lichamelijke aandoeningen is een concept dat de TCM (Traditionele Chinese Geneeskunde) na aan het hart ligt. Anders dan bij de Westerse geneeskunde wordt binnen het Chinese medische denken nauwelijks onderscheid gemaakt tussen fysieke en psychische processen. Lichamelijke aandoeningen kunnen gepaard gaan met geestelijke symptomen, net zoals geestelijke aandoeningen gepaard kunnen gaan van lichamelijke symptomen.

Orgaangeesten

Ieder orgaan huisvest, vooral binnen de meer ‘esoterische’ stromingen in de geschiedenis van de Traditionele Chinese Geneeskunde, een onderdeel van de geest. Binnen de huidige TCM is er samenhang tussen de organen en een specifiek deel van de psyche.

Volgens deze visie heeft ieder orgaan naast zijn/haar fysieke taak een psychisch centrum: een ‘Orgaangeest’. Orgaan en Orgaangeest  hebben een sterke onderlinge wisselwerking. Ziekte van het orgaan beïnvloedt de Orgaangeest. Disfunctie van de een gaat gepaard met disfunctie van de ander. Zie afbeelding.

De Lever bevat de Hun, de etherische ziel. De Hun staat voor zelfbeeld en moed. Waar de Lever op organisch niveau het vloeiende verloop van lichaamsprocessen waarborgt, is het de taak van de Hun om geestelijke processen soepel te laten verlopen. Disfunctie van de Hun geeft aanleiding tot ‘stagnatie’ van emotionele processen in de vorm van conflicten met de omgeving en innerlijke conflicten.

De Milt huisvest de Yi. De Yi staat voor het analytische vermogen, het geheugen, het denken en het vermogen tot concentratie. Disfunctie leidt tot concentratie- en geheugenstoornissen en tot stoornissen in het analytisch vermogen.

De Long bevat de Po, de ‘Lichaamsziel’. De Po is verantwoordelijk voor het psychische adaptatievermogen, het vermogen zich aan te passen aan nieuwe omstandigheden. En daarmee ook voor het toekomstperspectief van het individu.

De Nier draagt de Zhi, die staat voor wilskracht en mentale drijfkracht. In termen van westerse psychologie kan de Zhi verder als de zetel van de ‘basic trust’ worden gezien.

De Shen tenslotte, die woont in het Hart, en staat voor bewustzijn en voor communicatie. De Shen wordt gezien als de geestelijke entiteit waarbinnen de andere ‘orgaangeesten’ als een samenhangend geheel kunnen functioneren. Het is de Shen waarbinnen de andere orgaangeesten bewustzijn verwerven.
De Shen is daarmee de integrerende factor van het psychische niveau.